AS BOTAS ROSA

Podería parecer un conto, pero nono é. Eu apenas teño imaxinación para inventalos, así que teño que conformarme con sacarlle chispa ao cotidiano, aos acontecementos sen importancia, porque, ademais, son os que prefiro. Nunha xélida mañá, a menos seis graos de temperatura, auga na billa conxelada e frío ata a médula, nada mellor que sentarse a escribir sobre algo que cambióu o meu día, onte, xoves, e fixo que o balance fose positivo e con final feliz ainda que con certos inconvintes.
Un día enteiro na cidade deu pé para moitas cousas. Entre elas, o cómo estas botas chegaron a min. Indo pola rúa San Pedro, camiñaba diante de min unha señora moi elegante e estilosa que levaba unhas botas como as da foto. Tiven un flechazo con elas, (cas botas) e aprecei o conxunto en sí, dende logo, pois chámame a atención cando alguén ten bo gosto. Dubidei se lle preguntaría ou non ónde as mercara. Ao final puido a curiosidade. Ela deixouse preguntar e eu con amabilidade abordeina. Díxome que as mercara nunha outlet facía dous anos nunha zapateiría na que eu xa tiña estado e da que non me levara moi boa impresión en canto á calidade do calzado. Alí me encamiñéi e despois dun escaneo pormenorizado polo local, non atopaba nada interesante e menos as botas que buscaba. Así que pregunteille a unha dependenta polas botas rosa e levoume de contadiño frente á que se expoñía mesmo na entrada. Cómo non fun quén de vela? Era o número corenta, dous mais do que eu calzo. Probei a compañeira que me trouxo nunha caixa e vin que era ao tal. Perfeita! Así que decidín levalas e ademais tiñan un prezo de risa! Apenas vinte euros! Alá me fun cas botas toda feliz e matinando mil combinacións posibles con vestimenta que tiña pola casa. Dende logo, non ía ser tan ben axeitada como a que levaba a señora, que por certo, chamóulles ás botas, zapatillas de avóa! Pero nela lucían como mocasins dunha marquesa. Cando cheguéi á casa decidín probalas e miralas por debaixo. Xa non era a primeira vez que levaba un par impar! Pero coa emoción do momento, non se me ocurrira facelo na tenda. Así que, comprobei, para a miña sorpresa que eran de distinto número. E so quedaban esas! Quén levaría outro par impar coma min? A diferencia, a simple vista, non era moita, pero de postas, sentía que non calzaban igual. Pasei a noite pensando nas botas e decidín chamar á tenda pola mañá para dicírllelo! Alegreime de novo ao saber que había solución, que terían outro par para poder cambialas ainda que era a do número mais grande! Pe grande, ande ou non ande! E ahí acaba a historia das botas e que me fixo pensar nun libro que lera na miña primeira xuventude, (pois estou comezando a segunda), e que se titulaba "Enterradme con las botas puestas". De non incinerarme, case me gustaría que me puxesen as botas para poder camiñar con pes de rosa polo outro mundo!

REGUEIFA VISUAL

O pouco que eu sei da regueifa é que se presta a canalizar os enfrontamentos entre duas ou mais persoas sen ter que chegar a males maiores e ao mesmo tempo, deixándo aos contrincantes satisfeitos de expresar as súas diferencias. É un método pacifista de resolver os problemas que poden ter dous veciños, dous grupos como mozos versus mozas dun xeito irónico, valéndose de cantigas que con moita sutileza van atacando e contraatacando sobre un tema conflictivo. Eu non son a mais indicada para falar deste asunto se ben, o meu fillo podería sorrir ao ler esto que eu escribo xa que el está facendo o seu doutoramento  sobre a regueifa en Vaasa, Finlandia, ao tempo que da aulas de estudos para a paz nesa mesma universidade, (discúlpeseme presumir de fillo, pero é o típico das nais, e non sempre teño moita ocasión de facelo). Pois nas miñas andainas aquí pola aldea, sempre se descubren cousas que non fai falla buscalas moi lonxe. É ben sabido que en tempos antigos, a regueifa estaba á orde do día en todo trato personal, por exemplo nesta cantiga dos reis:
A:  Cantamosche os reises
      guedellos de cabra,
      cantámosche os reises
      nonos deche nada.

B:  Se nada vos dín, 
      nada vos debía,
      ide dahí larpeiros
      viñerais de día.

Pasando por un camiño onde dous veciños non se levan alá moi ben e tendo as casas frente por frente, xa teño ficado sorprendida da exhibición que, as veces, cando hai banquetes, fan do consumido para que o outro senta envexa. Este Nadal, fixeime nas botellas de albariño e de champán que xunto cunha lata de coca cola e restos de mariscada, había na parede xunto á pista. Eso por unha banda. No outro lado da pista, na casa do outro, había un saco de pienso de cans pendurado, baldeiro, nun pau ben outo. E eu pensei que esto se trataba dunha clase de regueifa visual, na que as imaxes valían mais ca mil palabras. Ocurríuseme poñerlle eu a letra e aquí temos o resultado:

A: Na miña casa a familia
     ven celebrar o Nadal.
    Tomamos a mariscada
    viño albariño e champán.

B: Na miña polo Nadal
    estamos eu mais o can
   él come pienso do bo
   o voso as sobras lle dais.

Quedei satisfeita con este texto e paréceme que é xusto o que eles estaban tratando de dicirse sen mediar palabra. Agora so precisaría dun debuxiño tipo viñeta que vou pedirlle a un amigo artista se podería facermo para ilustrar este post xa que as fotos que tomei non me gusta poñelas pola evidencia que fai do terreo de estudo e que poidera ferir sensibilidades.

Ilustración de LO MARTI

Lembro, na miña crianza, como grupos de segadores  tamén se tiraban os trapos sucios dende unha ladeira do monte á outra, quedando o val no medio. Ben con aturuxos, con algún tipo de burla por iren mais atrasados na laboura que facían, por seren mais perguiceiros, por estar mais tempo descansando ca traballando, en fin, había moito polo que mofarse dos demais e afianzarse no propio. É ben curiosa esta forma de desfacer "entuertos" sen chegar a maiores males. Se o mundo aprendera estas técnicas de discusión e confrontación, estariamos mais humanizados e menos asilvestrados, que en paga de ir para diante, imos para atrás, e dúbido que atras, neste caso, siñifique peor, xa que no caso da regueifa, é algo ben saudable para quedarse agusto, descargado de tensións e divertido ao mesmo tempo.

TEMPO DE ROXÓNS

"Quentiño como un roxón", Cántas veces non escoitei esta expresión na miña nenez e cántas non asociaba o dito ca calor que desprenden os roxóns cando se están elaborando. Este proceso, que leva varias horas de constante supervisión, remexido, extracción de graxa....ten un resultado final moi diferente ao qué son cando se comeza, partindo de distintas graxas sólidas do porco que se van retirando das partes que logo se lles darán outro uso. Teño a sorte de que me agasallan tódolos anos cunha potada de roxóns para que eu os prepare ao meu xeito. Lembro a figura de meu pai, diante da cociña de leña, facéndoos durante horas, atendendo ao lume e mais aos roxóns que el preparaba tan ben que non lles quedaba nada de graxa e desprendían un aroma ben diferente ao que tiñan cando se poñía a pota ao lume. Dél aprendín, non so a preparalos senón tamén unha receita que se facía moito onde el nacera, na montaña e que irei deixando aquí paso a paso para que se conserve e para que quenes queiran probala, se animen.
Primeiro direi cómo preparaba meu pai os roxóns. Poñía unha pouca auga con sal no fondo da pota e logo os roxóns. Facíanse sobre a cociña económica de leña coas arandelas postas para que a calor non fora moi intensa e os queimase por baixo. Tiñan que remexerse moi a miudo. Chegado un momento, adquirían velocidade e calor e aquela mesma graxa ía cociñándoos e reducindo o seu volume. Cando a graxa collía unha cor transparente, estaban xa collendo a textura de roxóns. Había que seguir e seguir e ir retirando aquela graxa para un recipiente e preméndoos para que a soltasen toda. A cor cambiaba xa a dourado, marrón e o característico bo cheiro estendíase pola cociña. Eu ainda os aplasto mais para que solten toda aquela graxa e deixoos escurrir nun colador grande cunha pesa daquelas de dous kilos enriba dun platiño que os cubre. Á mañá seguinte están dunha peza e con forma de queixo. Logo, para conservalos, envasoos ao valeiro en trozos pequenos para poder ser consumidos dunha vez na receita que agora explicarei.
Coa graxa farei xabón mais adiante, por eso a gardo nunhas garrafas de plástico. Esta pode usarse en receitas para polvoróns ou mesmo nos asados de outras carnes mais secas.
Roxóns con mazáns
Unha porción de roxóns según comensais. Cebola. Duas mazáns tipo golden. Pizca de sal. Azucar para espolvorear por enriba.
Corto os roxóns en lonchiñas miúdas e póñoos nun cazo que teña o fondo antiaderente. Xa eles van soltando algo de graxa pero se estivesen moi secos, compre poñer un pouco de aceite no recipiente antes de engadilos. Logo que van derreténdose, ponse a cebola (non moita) picadiña para que sexa invisible (por se a alguén non lle gustara), e déixase que se faga remexendo con frecuencia. Logo engádense as mazáns peladas e picadas. Esto vaise fundindo case como unha compota. Mentras, bátese un ovo grande, engádese algo de auga e fariña (tamén vale miga de pan), e faise unha masa como para chulas. Vótase aos roxóns coa mazá e agora sí que hai que estar sempre remecendo ata que esa masa vaia tomando cor tostado e se vexa que está cociñada. A min gústame moi feita, cando a cor é marrón. Logo sírvese con patacas cocidas e aos roxóns pónselles azúcar por enriba. Fai moi boa mezcla comer o doce co salgado. Que aproveite!

t

ANINOVO 2017

Aínda non fai moito que despedía as cigoñas neste blog, agardando velas de novo á principios da primavera, como mais cedo, cando, para sorpresa miña, o día de aninovo, nunha paisaxe conxelada, atopei a primeira cigoña do 2017, ao meu paso por estradas fantasmagóricas, desertas que de contado me fixeron imaxinar un mundo postpetróleo. Estaba de pe no seu antigo neal onde xa medrara un prado dentro del e comprobaba tristemente unha ruína onde todo era inóspito e desamparado. Pensaría na súa familia, que deixaba na residencia de inverno (enténdase verán para elas) ao amparo de mellor calidez e na súa arriscada viaxe para adiantarse a preparar a súa casa que acollería amorosamente á súa parella de anos. Cánto nos enseñan estes compañeiros de camiño! Pero, de feito, elas son o mellor cronómetro do tempo atmosférico e dous días despois xa sería mais benigno e propicio para emprender labores de reconstrucción do neal. O día tres, a terra voltouse mol e as árbores ainda locen enaguas outoñais nas suas ponlas cando xa agroman neles indicios primaverais sen ter pasado polo inverno. A esto debe chamárselle xa polo seu nome, que ata xente miúda coñece: CAMBIO CLIMÁTICO.

Eran as tres da madrugada cando me asaltóu este pensamento, que logo de espertarme, faise teimoso e apremiante, polo que xa sempre teño á  man algo onde escribir as ideas que logo pola mañá esfúmanse e dilúense na néboa e mestúranse ca cotidianeidade automática das labores caseiras e de  portas afora e xa non son quén de traelas a rego!
Como dicía, as estradas dende a miña casa á costa atlántica, nesa mañá xélida, eran de película. Apenas atopei carros por elas. Era toda para min, ainda que non tiven malas tentacións de ocupala por completo! Ao deixar a A 6 para dirixirme á Santiago, despois de Guitiriz, a estampa que ofrecían as árbores, prados, veiras da cuneta e arbustos mais pequenos era para fotografar e sabía que ou o facía daquela ou tería que conformarme con perdelo. Non parei porque me deu preguiza, porque xusto onde emerxía esa imaxe non había onde parar.... Logo arrepentiríame ben porque esas imaxes eran xusto as que debía poñer aquí neste post! Verei de atopar algunhas que outras persoas fixeron pero xa non é o mesmo por aquelo de que penso que o que ven os ollos de cada ún, é o que queren ver e o que lle da siñificado a todo o conxunto, porque non é so a foto, é o día, a hora, o lugar xusto polo que ti pasabas, o motivo da túa viaxe, o teu estado de ánimo!. É por iso que non me valen fotos alleas por moi boas que sexan. Cada vez mais esixente con todo!
A miña reflexión sobre a importancia que lle damos ao calendario e cómo marca a nosa vida, de maneira que parece que o primeiro día de xaneiro todo cambia, todo é diferente, empezamos un novo ano do que daremos resumo o 31 de decembro e avaliaremos cómo foi para o mundo, para os nosos achegados, para nós mesmos..... e así sucesivamente. Non nos decatamos de que outras xentes se rixen por calendarios diferentes e para eles non é o mesmo que para nós.... E considerámonos únicos e certeiros e ben afincados na nosa realidade, que non é tal, senón ficticia... Así que ainda que temos que seguir a corriente porque senón corremos o risco de desbordarnos, cada vez síntome menos involucrada neste tipo de celebracións que sobre todo baseanse no consumismo, nunha sociedade capitalista que nos devora ao tempo que se encamiña á súa propia destrucción. Non existen eses marcadores numéricos como non existe o tempo contado en horas e minutos. É unha continuidade sempre, marcada, eso sí, por outro tipo de cambios mais imperceptibles, ou mais sutiles dentro dun conxunto de infinitismos non controlados aínda polos humanos. Deixémonos fluir!!!!!