QUÉROTE AQUÍ

 No faiado hai lembranzas. Hoxe é un bo día para desfacerse delas. Chove, vai frío, acendín o lume no lar, púxen o xale azul e decidín falar de tí.

Atopei unha lista detallada dos teus eventos como cociñeira de vodas e banquetes. En qué casa,  co gallo de qué, e numero de veces. Case todas eran vodas. Daquela celebrábanse nas casas, nas palleiras das  casas e tí cociñabas os asados de año no forno do pan. Eu probaba as costeliñas, para ver se se desprendían facilmente do óso. Como aquelas non volvín  saborear outras.

Emocionóume ver a túa letra e ler o nome das casas. Algunhas xa non existen. Gustábache escribir cartas á familia, facer notas, planificar por escrito o que pensabas cociñar para cada ocasión. Intentabas facer diferente das outras, sempre innovando. Aqueles aros de cebola rebozados que parecían calamares...tartas nupciais con varios niveis, tartas para "pedidas de man" que eran de masa de hoxalddre que ti preparabas e logo recheabas con froitas escarchadas e améndoas, rematando arriba cun enreixado, como a tarta de Mondoñedo.

No listado non engadiches as comidas que preparabas na casa para moitos comensais, por encargo. Case sempre troitas do Eo. "Imos comer unha troitada onde a Natalia de Fonteo"

As pataquiñas redondas que acompañaban aos asados e que tanto traballo che daba facer, cunha redondez perfecta...

Cociñaches para o día da inauguración da lúz eléctrica na parroquia. Había xente comendo en duas casas, en varios locais, e ti cociñaras para tod@s.

Sen contar as veces que ías cociñar para as mallas nas casas dos veciños, que te chamaban porque querían que a súa comida fose a mellor de todas.

As comidas dos curas que viñan facer os enterros. Daquela todo o mundo se quedaba a xantar despois da función. Ben fora na taberna e na palleira para a xente da veciñanza, ou no comedor da planta alta para os eclesiásticos. "Comen como os curas", dicían, porque como tiñan fame, non falaban. 

Non sei cómo empezaches co da cociña pois ti eras costureira e mais tarde tamén taberneira. Dabas comidas a cantos chegaban por aquí por unha ou outra razón. Chegaban de sorpresa e ti nunca os deixabas irse sen antes comer o que improvisabas no momento e a todos contentabas. Por iso viñan e voltaban a vir. 

Conservo o libro "La Cocina de la Mujer Moderna" que che regalara teu irmán Pepe. Foi un detalle moi bo por parte del, sendo un veciño mais do lugar cando apenas se viaxaba á cidade. Un libro con tapas gordas e que traía de toda clase de receitas. Ti tíñalo todo cheo de marcadores para atopar facilmente o que buscabas. Non o precisabas moito porque saía de ti cómo había que cociñar calquera receita. Eras creativa e gustábache adornar todo. Dicías que o prato ten que entrar pola vista primeiro. E así era. Xa se comía cos ollos. 

Eu son unha gardadora de todo. Cústame desprenderme dos recordos pero sei que teño que ir tirando cousas. Gardar so as mais relevantes, como este libro que aínda ten moito que ensinarme. Daquela, como o aceite apenas se mercaba, cociñábase moito con manteiga de porco. A comida sabía mellor pero. hoxe, nono atoparíamos saudabel. 

 

Con ela facías os polvoróns polo Nadal. Xa se comían sen ir ao forno!

E os fariñotes aqueles feitos coa manteiga cocida, de vaca, que daban un cheiro delicioso por toda a casa e atraían a xitano@ e pai@s.

Entroume unha especie de saudade que sempre se anticipa ao tempo que corre para o inverno longo. 

O lume; sentir o calor da leña, porque hoxe non temos calor solar, xa me pon noutra etapa que se aveciña e que me fai sentir que o bó pouco dura. O bó? nin tanto nin tan pouco! Hai calores que cansan e outros que nos adormecen.