www.leriasdebea.blogspot.com

Translate

domingo, 9 de febreiro de 2025

Ribadeo deu de sí!

 


Ribadeo deu de sí.

Descubrir Ribadeo, de novo, e o que de novidade ten despois dun longo tempo sen ir...fixo a maxia da miña visita co gallo de presentar alí, Entre Nós e o Eo, o libro do que son coautora xunto con Antón Cando, na biblioteca que leva o nome dun famoso indiano, Vello Pancho, como se facía chamar este emigrante ribadense.

Situada nunha rúa empinada que mira cara o mar, nun patio con arco de pedra e casa tamén de pedra na que medran trepadoras, fíxome sentir nun pazo.



O que máis me sorprendeu, unha vez no seu interior, foi ver riba dunha mesa, un exemplar do semanario Las Riberas del Eo, que se editóu en Ribadeo dende 1884 ata 1971, ano no que se publicaba nel un dos meus primeiros poemas ao río Eo, o 16 de xaneiro, sendo nese mesmo mes cando deixóu de editarse ese semanario de case un século de existencia.

Dentro, aínda embalados en caixas, agromaba unha edición do libro sobre o Vello Pancho, noviños, recén editados, aínda por catalogar, gordos e pesados...atrouxeron os meus ollos e non puiden pasar sen coller un e poñerme a ler algúns dos seus poemas que el musicaba e acompañaba coa súa guitarra mentras amansaba cabalos ao son da música.



Chamóume a atención a súa escrita, medio criolla, medio galega, uruguaia, ao fin!

Tamén descubrín o noso libriño nunha imprenta, papeleiría, Bahía de nome. Estaba entre unha morea de libros, ben podía ser o de xogar a encontrar a Wally, porque se non fora pola súa tapa co hórreo, pasaríame desapercibido. Pero un hórreo, sexa como sexa, non se deixa iñorar.



Baixei e subín por calexóns nos que se amorean casiñas baixas que agardan ser devoltas á vida. Deixeime perder polos recunchos máis agochados e fixen fotos de todo o que chamaba a miña atención.

De contado, puxen os ollos nunha tenda de productos locais, pois quería mercar limóns ecolóxicos, do limoeiro de ao lado, para non ter que roubalos cando calexeaba. Fixeime no seu letreiro: A aldea de Manín, e lembrei que Manín chamábanlle a meu avó materno, despois de vir de Cuba, logo de terlle escoitado dicir esa palabra con moita frecuencia.



A presentación do libro resultóu moi ben e puiden coñecer personalmente a unha sobriña neta de Cándido Sanjurjo de San Tirso de Abres, autor do libro Entre Fonteo y el mar, que levei comigo para falar, precisamente del.

A experencia daría para tres páxinas alomenos. Pero a miña frugalidade lévame a ser breve, como frugal foi a miña cea no local de O Alén, onde ceei so coa tapa de albóndiga acompañada dalgunhas  das persoas que asistiron ao acto de presentación.

Á mañá seguinte agardábame un almorzo de chocolate con churros que tan ben preparan no hostal Linares, un sitio ao que penso voltar.









( Especial agradecemento á Agrupación Francisco Lanza, que nos facilitóu poder presentar o libro, facendo un oco na súa apretada axenda cultural. Moi especialmente a Farruco Graña que compartíu mesa conosco e levóu o fíu da presentación. Tamén á bibliotecaria, Mónica, pola súa disposición en colaborar e facer horas extra. Tamén a María Cando pola súa participación no tema da toponimia da comarca de Ribadeo).




luns, 3 de febreiro de 2025

DÍA DE SAN BRAIS

 


                                                          San Brais de Fonteo (Baleira)

                                  

                                    Sandador de gorxas

                                   Armenia deuche o ser

                                   Nunha cova ermitao fuches

                                   Bispo, médico, cristián mártir

                                   Romanos te torturaron

                                   As cadeas te cruzaron

                                   Inspiras festas galegas

                                   Santo patrón de Bembrive e Curuxeiras.


Hoxe celebramos a festa de inverno adicada ao San Brais. A pouca xente que quedamos na parroquia e que nacemos aquí, seguimos a vella tradición aínda que algo diferente porque xa nada é como ten sido. Case sempre había neve nesta época do ano pero non por iso nos arredabamos de celebralo coa comida típica de inverno que consistía nun bo cocido coa mellor tallada do porco e con botelo, chourizos, longaínzas, grelos, garabanzos, patacas...

Tampouco faltaba a música dos que andaban polas aldeas tocando nas casas e facendo ruadas ao pé das lareiras. Na miña casa, a taberna, facíase baile ao son do violín do Florencio, a gaita do Alledo ou do acordeón do Hedra.

Pero volvendo ao santo, que aquí é o segundo xa que a patroa é a Nosa Señora, o 15 de agosto, festa principal que tamén celebramos, o San Brais, aquí sempre chamado San Blás, apenas sabiamos de onde lle viñera a santidade. E é que este cristián, nado en Sebaste,  Armenia, na actual Turquía, fora bispo, médico, ermitán e logo mártir cristián, torturado e executado polos romanos na época do emperador Licinio. 

Fixo vida ermitá nunha cova na fraga do Monte Erciyes, que logo se convirtiría na súa sede episcopal. As cadeas cruzadas que aparecen na súa imaxen, simbolizan a tortura a que foi sometido.

Coñécese pola súa boa man na sandación de gorxas. Así que aquelas personas que teñen problemas con elas, encoméndanse a él. 

É curioso que en Galiza, so hai duas parroquias na que é santo patrón: a de Bembrives en Vigo e a de Curuxeiras en Ourense.

Refrans:

En chegando o San Brais pon pan e viño na alforxa que día non faltará.

San Brais da Barca que afoga e non mata.

Polo San Brais teñen os días dúas horas máis.





domingo, 5 de xaneiro de 2025

CONCERTO EN MEIRA


 Meira vístese con traxes de natal. Coa fachada da súa igrexa, recén restaurada, está lista para acoller un moi agardado concerto de Abraham Cupeiro, un artista en toda regla que non só toca os instrumentos senón que os construe e algúns con técnicas do século XVIII, como unha trompeta barroca, ou un cornu que se atopóu nas ruínas de Pompeya, e outras máis raras basadas nunha moeda romana. Así como tamén encargos que lle fixeron outros músicos como Carlos Núñez, unhas trompetas para o Pórtico da Groria en Compostela, ou un cornu para o aniversario da Muralla de Lugo no seu aniversario como Patrimonio da Humanidade, e tantos outros instrumentos, máis de cen que di non tocar ningún deles ben por ser moitos e que algúns nin os toca.

Eu, á igrexa de Meira, chámolle catedral porque formóu parte dun mosteiro cisterciense moi importante no que se estudaba filosofía como na universidade e aínda que non se conserva na súa totalidade, os seus restos que son a igrexa e a actual Casa do Concello, abondan como mostra do que ten sido.

Facer un concerto destas características, require esforzo por parte de todas as persoas que o organizaron. Nas dúas sesións, estivo a igrexa ao completo. Nin que dicir ten a calidade do son e da iluminación que transformóu o lugar dándolle a calidez acolledora que nos mantivo receptores de principio a fin. 

As persoas implicadas:

Sabela Caamaño:Acordeón

Antonio Cienfuegos:Contrabaixo

Alba Barreiro:Harpa

Cibrán Seixo: Violín

Davide Salvado: Voz

Matthew Ward : Voz , guitarra e acordeón diatónico

Son: Jose Antonio Vilas

Iluminación: Alberto Casas

Realización en Directo : Cidre Barco

Kachet e Escoitame

María Ruiz e Rodrigo Rodríguez : producción

Fotos: Joani Jartín







Como convidados de honra ou como sorpresa, participaron no concerto Mattew Ward, do norte de Irlanda, que cantóu en gaélico e tamén en inglés e que fala perfectamente en galego. Acompañóuse con acordeón diatónico e con guitarra. Por outra parte, levóunos ás cantigas de arrieiros Davide Salvado quen man a man co irlandés, ofrecéronnos varias pezas de tipo cantareiras e mesmo con aires flamencos, tocando David a pandeireta. 

Saín do concerto querendo volver á segunda sesión pero xa non había ningún sitio libre. 
Ben por Meira, por este concello que aposta pola cultura e por potenciar todo a súa valía como atracción cultural e turística.